Dwadzieścia lat wystarczyło aby wychować elity II Rzeczypospolitej.
Wiedzieli co maja robić kiedy Ojczyzna była zagrożona.
Potrafili znieść wiele w drodze do celu. Kroczyli drogą która żądała ofiar. Zanim przystąpili do walki, wielu z nich złożyło ofiarę z własnego krwi.
To ich postawa zasługuję na zapamiętanie. Czy dziś Polacy wiedzieli by jak się maja zachować w chwili zagrożenia?
1939.09.01 Dęblin XIII-ta Promocja Absolwentów SPL
Historia jednego z absolwentów.
por. Władysław Siwek
nr. id.: P – 1062 CV
urodziny. 21.03.1916r. w Woli Zadybskiej, Gm. Kłoczew
zginął 21.04.1941r. Yatesbury 2 Signal School
Zapraszam również na Facebooka: https://www.facebook.com/MyslPraskaKwartalnikBiuletynInformacyjny?ref=hl
Służba :
1936.09.21 – 1937.03.19 Dęblin 15 PP Przeszkolenie piechoty
1937.03.19 – 1937.05.20 Kozienice 28 DP Dowódca Kompanii Szkoły
Podchorążych Rezerwy
1937.05.20 – 1937.07.30 Kozienice 28 DPObóz Dywizyjny SPR
1937.07.30 – 1937.09.20 Dęblin 15 PP 3 Kompania
1937.09.21 – 1938.01.02 Dęblin ? Aplikacja do SPL ?
1938.01.02 – 1938.05.28 Dęblin SPL Elew
1938.05.28 – 1938.06.28 Komorowo Leśne Pułk Manewrowy
1938.06.28 – 1938.10.12 Ułęż SPL Loty na RWD 81938.10.12 – 1938.06.23 Ułęż SPL Loty na PWS 26
1938.06.23 – 1938.10.12 Ułęż SP Loty myśliwskie na PZI – 7 ; D-ca Eskadry
1938.10.12 – 1939.09.01 Dęblin SPL Przygotowanie do promocji
1939.09.01 Dęblin SPL XIII-ta Promocja Absolwentów SPL
SPL Dęblin 1938r. Msza Św. elewów
1939.09.01 Złamanie przez III Rzeszę Traktatu o nieagresji z 1934r.
W Dęblinie, początek dnia jeszcze bez widocznych oznak wojny. Po południu, wysoko pojawiły się samoloty niemieckiego rozpoznania fotograficznego
1939.09.02– 1937.09.17 Dęblin – Kuty – Śniatyń Ewakuacja Szkoły pod dowództwem
por. W. Urbanowicza w kierunku portów Rumunii, w celu odbioru i odprowadzenia do Kraju uzyskanych z angielsko-francuskiej Pożyczki finansowej samolotów Morane - Saulnier i Hurricane.
Trzy doby marszu pieszego. W okolicach
Kozłówki ( k/Lubartowa – Pałac Zamojskich )
przesiadka na rzut kołowy i dalej do Kut( ob. Ukraina ).
1939.09.17 W Kutach, zbiórka pod rozłożystymi dębami.
Oficjalne ogłoszenie Zgrupowaniu :
„Armia Rosji Sowieckiej dzisiaj, przekroczyła
Granice Polski na całej długości”.
Ogłoszenie Decyzji o Ewakuacji całego stanu do Rumunii.
Z Kut - do Śniatynia.
W Śniatyniu – wyrabianie dokumentów cywilnych.
1939.09.02. W Dęblinie, o godz. 6-tej rano eksplozje bombardowania lotniczego Lotniska wyrywają ludzi z łóżek. Nad lotniskiem wzbijają się słupy czarnego dymu i pyłu.
Dwa naloty, jeden po drugim. Falujący odgłos gangu silników wysoko lecących bombowców wywołuje u ludzi panikę i strach o rozwój scenariusza zniszczeń.
Bombardowane hangary, magazyny w stawach, stacja benzynowa, mosty rzeczne i Stacja Kolejowa PKP.
Ofiary śmiertelne m. in. w Schronie Przeciwlotniczym. Wiele budynków zrujnowanych. Wiele okien i dachów zniszczonych od podmuchów eksplozji i odłamków. Chodniki zasłane gruzem i odłamkami szklanymi.
Część ludzi ucieka w kierunku do okolicznych lasów w kierunku Ryk, inna część kieruje się aż do Żelechowa. Ryki również bombardowane , czego wynikiem jest ok. 400 Ofiar.
O godz. 14-tej trzeci nalot bombowy na Lotnisko i zniszczenie Składu Paliw, hangarów i magazynów Lotniska.
Naloty bombowe trwają cały tydzień.
1939.09.08. Rozformowanie Garnizonu Dęblin, za wyjątkiem Centralnej Składnicy Amunicji w Stawach, gdzie utrzymywane są posterunki wartownicze i oczekuje się na rozkaz wysadzenia magazynów w powietrze.
Wojsko opuszcza Twierdzę i Lotnisko
Załoga CSA nr. 2 podpala budynki, wysadza magazyny w powietrze i odchodzi
na wschód.
1939.09.12. Niemcy wkraczają do Dęblina.
Pierwsze dni spokojne. Niemcy przymusem zatrudniają Żydów do uprządkowania ulic z gruzu, ludzkich zwłok, martwych zwierząt i do porządkowania Lotniska.
Otwiera się sklepy – na krótko : wyczerpują się dotychczasowe zapasy.
1939.09.17! – 1939.10.15 Śniatyń – Bukareszt – Konstanca – Balćic W zwartej grupie personelu technicznego, przekracza Granicę Polski w rejonie Śniatynia.
Złożenie broni, internowanie, przejscie na ubraniową „stopę“ cywilną i przenikanie przez posstawione kordony policjii i żandarmerii grupami do Ambasady RP w Bukareszcie.
Pod nadzorem płk. Stachonia, wyrabianie
paszportów cywilnych i następnie podróż pociągiem do Konstancy, a dalej samochodami do małego portu zbożowego Balćic.
1939.09.17godz. 4:00 Po zakończeniu działań w Mongolii, złamanie przez CCCP Traktatu Z Polską O nieagresji
z 1932r. – Napaść sowiecka na Polskę !
Półtora miliona sołdatów otwwiera drugi dla WP Front, które zosstaaje zgodnie wystawione przez anglo-francuskich „aliantów“ na dwustroinne, kleszczowe zgniecenie.
1939.10.04. W Dęblinie, przez cały dzień i noc przemieszcza się przez miasto na wschód wielki niemiecki konwój wojskowy. Domy drżą od sunącego ciężkiego sprzętu.
Przez kolejne dwa dni w mieście słychać odgłosy odległej bitwy. To walczy Zgrupowanie gen. Kleeberga pod Kockiem.
1939.10.07. W Dęblinie, trzeci dzień pojawiaja się polscy Jeńcy idący w kierunku zachodnim, oraz prowadzone są duże ilości koni z rozbitych oddzziałów
Sieć energetyczna nie funkcjonuje. Miasto jest bez światła. Wprowadzona zostaje Godzina Policyjna
Twierdza zapełnia sie polskimi Jeńcami.
Powraca też dużo umundurowanych Żołnierzy z rozbitych Oddziałów. Ludność, w tym Żydzi dęblińscy pomagają Im przebierać sie w cywili. Przebieranie kończy sie optymistycznym przyrzeczeniem : „Wszystkie należności uregulujemy po wojnie..“
Niemcy rozpytują o miejsca pobytu, lub ukrywania sie polskich oficerów.
Wielu powracajacych oficerów zatrzymała się najpierw w domach żydowskich, aby wstępnie rozpoznać sytuację w mieście.
1939.10.15 – 1939.10.30 Balćic – Beiruth
Z nie monitorowanego przez niemieckie służby Portu zbożowego Balic, na przeznaczonym dla 250 osób przemytniczym stateczku St. Nicolas, pod grecką banderą , wśród 750! Pasażerów
z jedną, czy dwoma ubikacjami – odpływa do kontrolowanego przez Francuzów Beiruthu.
Prędkość rejsowa ok. 6 węzłów – 15 km/godz.
Komendant Transportu – płk. Nazarkiewicz.
To widok Balcicu, utrwalony ze statku St. Nicolas przez któregoś z Elewów SPL
tzw. XIV Promocji, która płynęła razem z XIII-tą. XIV jeszcze nie miała
promocji, bo był to II-gi rocznik Szkoły. Płynęli do francuskiego Beiruth.
Tym statkiem przeprawiała się XIII Promocja SPL Dęblin przez Morze.
Śródziemne z wówczas francuskiego Beiruth do Marseille. A, dalej
samochodami do Lyon-Bron
Obecny - Balczik, bułgarski
Ówczesny Balcic – rumuński
1939.11.04 –1939.11.17 Beiruth – Marseille Z Beiruth, na transportowcu „Ville de Strassbourg», wyp. 7000 BRT, w osłonie francuskiego kontrtorpedowca przepływa do
Marsylii. Zejście na ląd i przybycie
do Salon de Pres.
To grupa z XIV Promocji już w Beirucie.
1939.12 Rosja napada i dokonuje Aneksji dużej części Finlandii. W Zakopanem, sojusznicza Narada przedstawicieli Gestapo i NKWD na temat Zwalczania Polskiego Podziemia i Likwidacji Polskiej Inteligencji : Zwabienie i aresztowanie Profesorów Krakowskich, Lwowskich, Katyń, Ausserordentlieche Befriedungsaktion – rozkazy z lutego i marca 1940r. Z wyznaczonym początkiem wykonania na 16.05.1940r. Palmiry
Przez cały okres Okupacji agentury NKWD współpracowały z Niemcami, przez przygotowanie danych do groźnych aresztowań i likwidacji Pollskiego Podziemia, przygotowując też pole do przyszłej sowietyzacji Polski.
1939.11.17 –1939.12.b.d. Salon de Pres Rozkwaterowanie w nieczynnych, dawnych hangarach z powybijanymi szybami. Po nadejściu ujemnych temperatur - masowe zachorowania. Skandal ! A może i więcej...
Wyczekiwanie na przydział do personelu latajacego na Lotnisku Lyon-Bron.
Francuska „Drolle de Guerre“ – Glupkowata wojna
1939.12.b.d. –1940.02.29 Salon de Pres brak informacji szczególowych
1940.01.04 Zawarcie polsko-francuskiego Układu Wojskowego i Umowy Lotniczej. Przybycie
NW Gen. Wł. Sikorskiego do Bazy Lyon-Bron i przekazanie informacji o tworzeniu polskich dywizjonów w jednostkach francuskich i o prowadzeniu analogicznych rozmów z Anglikami.
Zima surowa, bezczynność. Sowieci w Finlandii.
Francuzi wyposażają jeden dywizjon w przestarzały sprzęt, by skierować go do Finlandii.
Sowieci zawierają rozejm z Finami, a dywizjon pozostaje we Francji. Rozpoczyna się ewakuacja personelu lotniczego, statkami do Anglii.
1940.02.29 – 1940.b.d. Lyon- Bron – Rabat Wyjazd na latanie do Rabat, Maroko
1940.02.b.d. – 1940.08.30 Rabat – Glasgow Podróż prawdopodobnie konwojem morskim.
Brak informacji
1940.03.05 Stalin podpisuje Rozkaz rozstrzelania 25 tys. Polskich Oficerów z obozów jenieckich
1940.04 Niemcy w Danii i Norwegii. Anglia przygotowuje się do Inwazji Niemieckiej
1940.05.10 Niemcy uderzaja na Francję. Belgia, Luksemburg, Holandia – pod panowaniem niemieckim
1940.06.17 Kapitulacja Francji
1940.06.20/21 Starzsy Brat Władka - Janek, architekt Zarządu Miasta w Warszawie, w lutym aresztowany
i rozstrzelany w Palmirach k/Warszawy
1940.06 Rosja dokonuje Aneksji rumuńskiej Besarabii i Północnej Bukowiny
1940.07 – 1940.10 Bitwa o Anglię
1940.08.05 Podpisanie Polsko-Angielskiej wojennej Umowy Wojskowej
1940r. Niemcy zrzucili na Anglię 37 tys. tonn bomb – ok. 1000 wagonów 40-to tonowych.
Londyńczycy nocują w metrze
1940.08. Rosja dokonuje Aneksji Litwy, Łotwy i Estonii
1940 Jesień Niemcy w Rumunii
Wehrmacht tryumfuje w defiladzie przez Paryż. Niemcy w kawiarniach Paryża.
W Portugalii i Hiszpanii, Anglicy skrycie prowadzą rozmowy z Niemcami obiecując im rozejm. Rosja Sowiecka zaopatruje Niemcy w materiały pędne, surowce strategiczne i żywność.
1940.08.30 – 1941.03.b.d. Glasgow – Blackpool Przybycie do Blackpool i oczekiwanie na dalsze latanie.
Tu wykonane i zachowane do dzisiaj zdjęcie legitymacyjne.
1940.03.b.d. – 1941.03.b.d. Hucknall Kurs doskonalący pilotażu w RAF
1941.03.b.d. – 1941.04.21 Yatesbury 2 Signal School Szkolenie radiooperatorów dla dywizjonów bombowych
Alojzy Dreja kolega Władysława Siwka
Franciszek Malec kolega Władysława Siwka
+ 1941.04.21 godziny poranne Y2SS Pierwszy lot szkolny dnia na podstawionym do dyspozycji samolocie Parcival Procter
nr. prod. P – 6307.
Samolotów do szkolenia było kilka typów
i nigdy nie było wiadomo co będzie podstawione.
Start, po starcie ok. 2,5 min przewrót na plecy, korkociąg, zderzenie z ziemią kw rejonie miejscowości Avebury ( znanej
z neolitycznych Kamiennych Kręgów ).
Pochowany na Cmentarzu Wszystkich Świętych - Parafii Yatesbury – Yatesbury Churchyard All Saint Cemetery, niedaleko Calne/Swindon.
Na takim samolocie zginął Władysław Siwek- Procter Parcival
Grób Władysława Siwka
Yatesbury Parish All Saints Cemetery - Parafialny Cmentarz Wszystkich
Świętych. Miejsce spoczynku por. Władysława Siwka
Anglików, Niemcy nie bali się i prowadzili tajne rozmowy o zawarciu rozejmu. Byli jednak zwodzeni zapowiedziami zawarcia rozejmu, których głównym celem było uzyskanie dla siebie zwłoki czasowej i w tej sytuacji sprowokowanie sił przeciwnika do uderzenia na Wschód, wobec uciekających warunków pogodowych.
Wcześniej, z tych samych powodów wciągnięto Polskę do sojuszy „alianckich”.
Niemcy, żywiąc nadzieję łatwego sukcesu, a także obawiając się porozumienia angielsko-sowieckiego w dłuższej perspektywie - racjonalnie wybrali CCCP. Już byli spóźnieni. I aby nie utracić powodzenia, zdecydowali się uderzyć w czerwcu 1941r.
Licząc na znaczących politycznie swoich stronników w Anglii, oczekiwali przewrotu politycznego za sprawą m.in. Lorda Hamiltona – Inwazję na wyspę odłożyli do innego rozwiązania.
W maju 1941r. Hess poleciał do Anglii na rokowania rozejmowe, ale został zamknięty – zamiast przyjęty i nieoficjalnie ogłoszony przez Niemców za „niespełnego rozumem”.
1941.06.21 Niemcy napadają na swojego sojusznika – Rosję Sowiecką.
1941.11 Niemcy w wyniku Operacji Tajfun docierają pod Moskwę. Przez lornetki obserwują wieże cerkwii Kremla. Uruchamiają tramwaje dzielnicy Chimki.
Pod koniec listopada w Dęblinie na Lotnisku, przez tydzień trwają wieczorne uroczyste capstrzyki z okazji „zdobycia Moskwy”.
Dźwięki towarzyszącej uroczystemu capstrzykowi potężnej orkiestry słychać aż na peryferiach miasta Dęblin.
Na wieczornym niebie, co wieczór rozbłyskują wspaniale „sztuczne ognie” uroczystościowo wystrzeliwanych różnokolorowych rac, jakich Dęblin dotąd nie oglądał
na podstawie :
1. Kronika XIII – tej Promocji / 1939 SPL Dęblin
Autor :
Przyjaciel Władka - pilot A. B. Dreja, 86 Berrylands, Surbiton Surrey, England
2. Listowej informacji Polsh Air Force Association In GB - zn. pisma : SPL/FS/5-60 z dn. 20.01.1969r.
- 3. Relacji zbeletryzowanej T. H. Rolskiego ‘Uwaga, wszystkie samoloty”, wyd. IW PAX 1968
- 4. Relacji zbeletryzowanej W. Urbanowicza - ‘Początek jutra’’, wyd. Wyd. ZNAK 1966
- 5. Relacji dr. Kalmana z Paryża, żydowskiego rzezaka z Dęblina, z pierwszych dni września 1939r zamieszczonych w Internecie
6. Dzieje XIII Promocji SPL Dęblin, ‘’Czyż mogli dać więcej’’ - Wyd. Koło Koleżeńskie XIII Promocji SPL Dęblin, Londyn 1989